Một câu nói nổi tiếng thường được liên kết với Winston Churchill dưới hình thức Không bao giờ để một cuộc khủng hoảng tốt xảy ra để lãng phí. Bất cứ ai nói điều đó, có một sự thật với nó, và bây giờ chúng ta cũng thấy các chính phủ trên khắp thế giới sử dụng khủng hoảng để thực hiện các thay đổi có thể tồn tại lâu hơn cuộc khủng hoảng hiện tại:
Chúng ta đang sống trong thời kỳ thử thách, và một khi cuộc khủng hoảng này kết thúc, thế giới sẽ là một nơi khác.
Vài tháng trước, tôi bắt đầu nghĩ về sự trỗi dậy của Digitalism. Tôi tin rằng cuộc khủng hoảng Corona sẽ là chất xúc tác cho sự phát triển của Chủ nghĩa số và chúng ta sẽ phải rất cẩn thận về việc điều này sẽ có ý nghĩa gì đối với công dân. Hãy để tôi giải thích.
Sau Chủ nghĩa dân tộc, Chủ nghĩa Cộng sản và Chủ nghĩa Tự do, giờ là thời đại của Chủ nghĩa Số hóa với tư cách là hệ thống tổ chức xã hội hàng đầu, toàn cầu. Cho dù chúng ta có thích hay không.
Trong một trăm năm qua, chúng ta đã chứng kiến nhiều hình thức tổ chức xã hội khác nhau, và các triết lý chính trị đến và đi ở nhiều nơi trên thế giới. Chủ nghĩa dân tộc sụp đổ đầu tiên (cực đoan) sau Thế chiến II. Sau đó chủ nghĩa cộng sản sụp đổ trong thế giới phương Tây với sự sụp đổ của bức màn sắt. Tuy nhiên, tại Trung Quốc, chủ nghĩa cộng sản đã tồn tại và thậm chí phát triển mạnh mẽ bằng cách chào đón chủ nghĩa tư bản vào hệ thống, cho phép người dân Trung Quốc tăng trưởng tài sản của họ một cách đáng kể. Ở phương Tây, dân chủ, thế giới, Chủ nghĩa tự do trở thành triết lý chính trị và đạo đức được chấp nhận.
Mặc dù chủ nghĩa tự do đã phát triển mạnh trong những thập kỷ qua, nhưng dường như câu chuyện toàn cầu về tổ chức xã hội này đang đến ngày hết hạn. Như Yuval Noah Harari đã viết trong các cuốn sách của mình, sự trỗi dậy của dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo có thể đánh dấu sự kết thúc của chủ nghĩa tự do và dân chủ tự do. Theo Harari , hệ thống dựa trên quy tắc quốc tế đang sụp đổ và chúng ta cần một trật tự hậu tự do mới ngay bây giờ. Tôi tin rằng trật tự mới này thuộc về chúng ta, được thúc đẩy bởi các công nghệ mới nổi sẽ thay đổi cuộc sống của chúng ta mạnh mẽ trong những thập kỷ tới, và cuộc khủng hoảng hiện tại là một chất xúc tác để đưa Digitalism trở thành triết lý chính trị của thế giới mới.
Chủ nghĩa tự do là một học thuyết chính trị trong đó sự bảo vệ và tự do của cá nhân là động lực cốt lõi. Nhiệm vụ của chính phủ là bảo vệ các cá nhân, mặc dù điều đó xảy ra khi các chính phủ lạm dụng quyền lực này, như chúng ta thấy hiện đang xảy ra ở Hungary. Chủ nghĩa tự do dựa trên cạnh tranh tự do và thị trường tự điều chỉnh. Thật không may, nhiều nguyên tắc cốt lõi này đang biến mất trên thế giới. Các tổ chức đang trở nên hùng mạnh, do sự khao khát dữ liệu ngày càng tăng, các chính phủ không thể phá vỡ quyền lực của những công ty cố tình và liên tục vi phạm niềm tin, quyền riêng tư và tự do của người tiêu dùng.
Các công nghệ mới nổi như phân tích dữ liệu lớn và trí tuệ nhân tạo, kết hợp với việc thu thập dữ liệu liên tục nhờ Internet of Things và phương tiện truyền thông xã hội, đã tạo ra một xã hội giám sát được quản lý bởi các công ty tư nhân hoặc nhà nước.
Các chính phủ từ khắp nơi trên thế giới, bao gồm các nền dân chủ phương Tây, công nhận sức mạnh của dữ liệu và AI. Tùy thuộc vào quốc gia bạn sống, điều này dẫn đến việc giảm thêm sự bảo vệ công dân và tự do (kỹ thuật số). Với nhiều quy trình được gia công cho máy móc, bảo vệ công việc cũng được triển khai.
Hơn nữa, nhiều, gần như tất cả, các công ty thu thập dữ liệu người tiêu dùng không bảo vệ được dữ liệu của họ và chính phủ không bảo vệ được công dân. Mặc dù vẫn có những trường hợp ngoại lệ như cuộc điều tra của Tổng chưởng lý New York về các vấn đề riêng tư của Zoom , các công ty thực sự lớn như Google hay Facebook có thể tiếp tục các quy trình của họ mà không gặp vấn đề gì. Do đó, quyền riêng tư và an toàn của cá nhân đang giảm nhanh chóng. Danh sách các vi phạm dữ liệu là vô tận, và các doanh nghiệp dự kiến sẽ mất tới 5 nghìn tỷ đô la vào năm 2024 do tội phạm mạng, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền riêng tư của người tiêu dùng.
Để làm cho vấn đề tồi tệ hơn, các thuật toán đề xuất đang nhanh chóng giới hạn tự do của một cá nhân, mặc dù nhiều người có thể không cảm nhận được điều đó theo cách đó. Động cơ khuyến nghị đã chạy trên thế giới . Các thuật toán này dựa trên các đề xuất về dữ liệu được thu thập và thường chỉ cung cấp các đề xuất phù hợp với hồ sơ của bạn, dẫn đến một vòng phản hồi làm hạn chế sự tự do của bạn. Họ không phục vụ cá nhân, nhưng công ty đã tạo ra họ với mục tiêu bán nhiều hơn hoặc để bạn ở lại lâu hơn. Động cơ khuyến nghị là độc hại , nhưng chúng ở khắp mọi nơi. Thật không may, các chính phủ cũng ngày càng dựa vào các thuật toán như vậy để đưa ra quyết định.
Cuối cùng, cạnh tranh tự do cũng nhanh chóng biến mất trong thế giới trực tuyến mà chúng ta đang sống. Các công ty công nghệ lớn, bao gồm GAFAM (Google, Apple, Facebook, Amazon, Microsoft) và BAT (Baidu, Alibaba, Tencent) đang hạn chế nghiêm trọng cạnh tranh miễn phí bằng cách thâu tóm mọi startup / công ty có thể trở thành mối đe dọa cho họ. Những người sáng lập thích nó bởi vì họ về nhà với một khoản tiền lương khổng lồ, nhưng nó hạn chế nghiêm trọng sự cạnh tranh. Phá vỡ chúng sẽ là một ý tưởng tốt, nhưng do kích thước tuyệt đối và sức mạnh vận động hành lang khổng lồ của chúng, cho đến nay không có gì xảy ra. Vậy, tiếp theo là gì?
Kể từ khi sự tăng trưởng theo cấp số nhân của internet và sự tăng trưởng bùng nổ của việc thu thập dữ liệu, một câu chuyện mới đã dần được phát triển. Đó là câu chuyện về cái mà tôi muốn gọi là Digitalism. Nó sẽ là học thuyết chính trị thực sự đầu tiên được chấp nhận trên toàn cầu, được khuyến khích và chấp nhận bởi tất cả các chính phủ, tất cả các công ty và ngày càng sợ hãi bởi hầu hết người dân. Một học thuyết chính trị mà không một công dân nào thực sự muốn, tuy nhiên điều đó sẽ trở thành câu chuyện chính. Chúng tôi có thể hạn chế ảnh hưởng của nó, nhưng điều đó đòi hỏi phải có hành động tập thể với tư cách là công dân.
Câu chuyện về Digitalism giải thích tương lai là cuộc đấu tranh dữ liệu giữa các công ty và (một số) chính phủ đang cố gắng thu thập càng nhiều dữ liệu càng tốt và công dân cố gắng bảo vệ dữ liệu và quyền riêng tư của họ. Chủ nghĩa số hóa hình dung một thế giới nơi dữ liệu là tài nguyên quan trọng nhất trong xã hội. Nó phát triển mạnh về chủ nghĩa tư bản và tùy thuộc vào vai trò của chính phủ hoặc cho phép giám sát hàng loạt (dù là giám sát của nhà nước hay công ty) hay nhằm mục đích trao quyền cho công dân. Bất kể hướng nào, nó cho phép một người chiến thắng có tất cả tâm lý dẫn đến sự bất bình đẳng gia tăng. Những công dân không thể theo kịp sẽ mất.
Digitalism là một hình thức tổ chức xã hội nơi các nhân tạo đang diễn ra của nó trong xã hội. Nó sẽ đòi hỏi con người phải thích nghi vì máy móc sẽ ngày càng đóng vai trò quan trọng trong xã hội. Điều gì sẽ bắt đầu với sự hợp tác giữa người với máy và lực lượng lao động tăng cường sẽ nhanh chóng dẫn đến sự hợp tác chủ yếu giữa máy với tất cả các cấp trong xã hội, hạn chế đáng kể số lượng công việc có sẵn. Yêu cầu hiện tại của nhiều chính phủ là phải làm việc tại nhà (bất kể ý định tốt đằng sau nó, có lẽ sẽ thúc đẩy điều này vì các công ty sẽ bắt đầu tìm kiếm những cách khác nhau để theo kịp sản xuất. Rốt cuộc, robot không thể bị bệnh và sản xuất 24/7 ).
Vài năm trước, tôi đã viết về Thời đại Tưởng tượng , nơi sáng tạo là điều duy nhất còn lại phải làm trong thời đại bị thống trị bởi AI. Tuy nhiên, trong vài năm trôi qua kể từ khi tôi viết điều đó, AI đã phát triển vượt bậc đến mức tôi không còn tin rằng sáng tạo sẽ vẫn là lãnh địa duy nhất của con người. Đã có rất nhiều câu chuyện về máy móc viết sách, làm nhạc hay vẽ tranh. Với sức mạnh tính toán vẫn đang tăng lên và kỷ nguyên điện toán lượng tử sắp tới, AI cũng có khả năng xác định lại sự sáng tạo.
Do đó, tương lai của công việc và sáng tạo được thực hiện chủ yếu bằng máy móc. Với những cỗ máy thông minh và AI ngày càng trở nên nổi bật trong xã hội, tiếp quản ngày càng nhiều việc làm và hướng nhiều tiền hơn đến một nhóm tinh hoa ngày càng nhỏ hơn, quần chúng sẽ phải tìm ra ý nghĩa mới trong cuộc sống của họ. Khi chúng ta thoát khỏi cuộc khủng hoảng này, tùy thuộc vào thời gian kéo dài, các công việc từ xa có thể phát hiện ra rằng họ không còn phải quay lại văn phòng.
Trong cuốn sách mới nhất của tôi – Tổ chức of Tomorrow – Tôi diễn tả chiều sâu sự trỗi dậy của các nhân tạo và làm thế nào nó sẽ yêu cầu các tổ chức để thích nghi. Các tác nhân nhân tạo , bao gồm các tác nhân kỹ thuật số cũng như robot, sẽ ngày càng có quyền thay đổi hành vi, hợp tác, chiến lược và đưa ra quyết định một cách độc lập và tự chủ, từ đó thay đổi bối cảnh mà không phải chịu sự tác động của con người. Như vậy, nhân tạo sẽ thay đổi cách chúng ta tổ chức hoạt động và cách chúng ta điều hành xã hội.
Khi AI ngày càng trở nên phổ biến trong việc tổ chức các hoạt động, sự cân bằng tồn tại giữa con người và máy móc dường như đang dần thay đổi, có lợi cho nhân tạo .
Các công nghệ xử lý thông tin hỗ trợ máy tính tiên tiến (AI) sẽ giúp giảm các nút của con người trong mạng thông tin. Thậm chí, khi AI được kết hợp với hợp đồng thông minh và công nghệ sổ cái phân tán, khả năng các tổ chức phát triển được xây dựng hoàn toàn bằng mã, không có quản lý hoặc nhân viên tham gia – cái gọi là Tổ chức tự trị phi tập trung hoặc DAO – nơi các tác nhân nhân tạo hoạt động hoàn toàn tự động với chủ ý.
Sự xuất hiện của tác nhân thông minh nhân tạo trong các tổ chức và xã hội sẽ thay đổi cách các tổ chức và xã hội hoạt động. Vâng, trong thế giới ngày nay, các tổ chức dựa trên dữ liệu không thể hoạt động mà không có con người vì các tổ chức và xã hội vẫn là các thực thể xã hội. Tuy nhiên, công nghệ càng chiếm lĩnh và biến các tổ chức thành DAO; càng nhiều công việc sẽ được đảm nhiệm bởi AI và robot. Các công ty tự động này sẽ được sở hữu bởi một nhóm nhỏ các cá nhân hoặc công ty, nhưng có thể tích lũy được nhiều tài sản lớn do thiếu vốn nhân lực đắt đỏ.
Chủ nghĩa số sẽ phá vỡ xã hội. Hãy xem xét một vài kịch bản về sự trỗi dậy của chủ nghĩa số không bị ràng buộc sẽ ảnh hưởng đến xã hội của chúng ta như thế nào:
Những kịch bản này có thể làm bạn sợ, và vì vậy chúng nên. Một xã hội được tổ chức dựa trên chủ nghĩa số sẽ dẫn đến một tầng lớp nhỏ bé, người sẽ kiểm soát các công cụ kỹ thuật số trong khi đại đa số sẽ phụ thuộc vào họ. Tuy nhiên, mặc dù nhiều công dân sẽ trải nghiệm những lợi ích từ các công cụ kỹ thuật số này, nhưng họ cũng sẽ cảm thấy ngày càng không liên quan. Chúng sẽ trở nên không liên quan như thế nào tùy thuộc vào việc Digitalism có bị hạn chế hay không.
Không có một luồng của Chủ nghĩa số. Tùy thuộc vào cách một xã hội sẽ tiếp cận cuộc cách mạng kỹ thuật số, Digitalism có thể trao quyền hoặc làm nô lệ cho mọi người. Những gì chúng ta sẽ thấy trong những thập kỷ tới là sự phân chia trên toàn thế giới theo ba luồng của Chủ nghĩa số tùy thuộc vào cách chính phủ cho phép các tổ chức xử lý dữ liệu trong tay và cách công dân sẽ phản ứng với nó:
Modern Digitalism sẽ là lựa chọn tốt nhất cho công dân vì nó kết hợp các lợi thế của các công cụ kỹ thuật số với các quy định bảo mật và quyền riêng tư nghiêm ngặt. Trao quyền công dân sẽ giúp công dân kiểm soát dữ liệu của họ ngày càng nhiều hơn. Chính trong kịch bản này, một bản sắc tự chủ và các mạng phi tập trung có nhiều cơ hội thành công nhất. Nó sẽ cho phép công dân lưu trữ và kiểm soát tất cả dữ liệu họ tạo trong khi tương tác trực tuyến. Trách nhiệm trực tuyến sẽ trở nên bình thường, nhưng quyền riêng tư của công dân sẽ được bảo mật (đây là trách nhiệm ẩn danh chúng tôi đang làm việc với Mavin). Chủ nghĩa kỹ thuật số hiện đại có khả năng là cơ hội tốt nhất để thành công ở châu Âu, mặc dù chúng ta nên ngăn EU thu thập dữ liệu viễn thông của mình để theo dõi sự lây lan của COVID-19; một khi chúng ta giải phóng con thú, sẽ rất khó để kiềm chế nó. May mắn thay, EU đã làm việc dựa trên các hướng dẫn AI có đạo đức và GDPR cung cấp ít nhất một số bảo vệ công dân EU. EU đang tách mình khỏi các quốc gia AI đói dữ liệu Trung Quốc và Hoa Kỳ.
Chủ nghĩa số sẽ thay thế Chủ nghĩa Tự do là học thuyết hàng đầu trong những thập kỷ tới. Nếu bạn sống ở một quốc gia được tổ chức theo Chủ nghĩa kỹ thuật số nhà nước hoặc Neo Digitalism, đó không phải là điều đáng để mong đợi. Trong các tiểu bang như vậy, chủ nghĩa số sẽ trông không thể cưỡng lại đối với các nhà lãnh đạo doanh nghiệp và chính phủ. Tuy nhiên, sự giám sát hàng loạt (nhà nước hoặc công ty) của công dân, nơi các thuật toán khuyến nghị đưa công dân vào những góc nhất định, cho thấy cuộc đấu tranh của thế kỷ 21.
Tuy nhiên, trong một xã hội nơi Chủ nghĩa số bị hạn chế, các tác động bất lợi có thể bị hạn chế. Các quy định và chống lại sự độc quyền của ngày hôm nay, phá vỡ chúng và ngăn chúng trở thành những kẻ độc tài thế giới mới có thể giúp đỡ. Chúng ta nên sử dụng blockchain để cho phép công dân sở hữu dữ liệu của họ và chấp nhận danh tính tự chủ để duy trì quyền kiểm soát. Ở các nước dân chủ, công dân cũng có thể chống lại các thuật toán, như gần đây đã xảy ra ở Hà Lan; một thuật toán đã được đưa ra tòa và bị mất . Vụ kiện mang tính bước ngoặt đã phán quyết rằng việc sử dụng dữ liệu của mọi người mà không có sự đồng ý sẽ vi phạm quyền con người của họ.
Sự trỗi dậy của chủ nghĩa số là không thể ngăn chặn, và đại dịch Corona hiện tại có thể là chất xúc tác cho Digitalism. Tuy nhiên, với tư cách là công dân, chúng tôi vẫn có cơ hội xây dựng một xã hội dành cho công dân của mình chứ không phải cho các tập đoàn hay nhà lãnh đạo độc tài. Các công ty như IBM và Microsoft ủng hộ cam kết của Giáo hoàng về AI đạo đức là một bước đi đúng hướng. Nó sẽ đòi hỏi sự chăm chỉ và liên quan đến tất cả các bên liên quan, nhưng bất cứ điều gì tốt hơn là trở thành nô lệ cho công nghệ và mất đi sự tự do và ý chí tự do của chúng ta. Đây là một trận chiến chúng ta không thể thua, hoặc chúng ta sẽ mất tất cả.
Bài viết của Tiến sĩ Mark van Rijmenam là người sáng lập Dataflow và Mavin, ông là một diễn giả được công nhận trên toàn cầu về dữ liệu lớn, blockchain, AI và Tương lai của công việc. Ông là một chiến lược gia và tác giả của 3 cuốn sách quản lý: Think Bigger , Blockchain và The Organic of Tomorrow.
Net🆔.vn
TMĐT
ERP
