Bạch yến, hồng yến hay huyết yến đều là sản phẩm được tạo ra từ nước bọt chim yến, 3 loại yến sào này đều rất bổ dưỡng.
Yến sào hay còn gọi là tổ yến, có tên như vậy do chiếc tổ đó được làm từ nước bọt của chim yến, một loài chim sống thủy chung với một bạn đời và phân bố ở nhiều nơi trên thế giới, như Trung Quốc, Thái Lan, Indonesia, Malaysia,... trong đó có Việt Nam. Tổ của loài chim này được gọi là tổ yến, đây là một loại thực phẩm được coi là một loại thực phẩm cao cấp với nhiều giá trị dinh dưỡng và được cho là có tác dụng tăng cường sức khỏe và làm đẹp da.
Tổ yến có nhiều loại khác nhau mà giá trị dinh dưỡng và màu sắc cũng thay đổi, kích thước từ nhỏ đến lớn tùy thuộc vào loại yến sào. Tổ chim yến được coi là một trong những sản phẩm dinh dưỡng, có tác dụng bồi bổ sức khỏe và cải thiện vóc dáng.
Yến sào được sử dụng rộng rãi trong ẩm thực, thường dùng để chế biến các món ăn bổ dưỡng như súp yến, cháo yến, nước yến hay được sử dụng làm nguyên liệu trong mỹ phẩm và thuốc tăng cường sức khỏe. Tuy nhiên, do giá trị kinh tế cao và khó khai thác, nên tổ yến tự nhiên cũng là một sản phẩm được sản xuất giả, khiến người tiêu dùng phải cẩn trọng khi mua.
Quá trình xây dựng tổ yến sào của chim yến rất công phu và mất thời gian, do đó tổ yến sào tự nhiên trở thành một nguyên liệu đắt đỏ và có giá trị cao trên thị trường. Hiện nay, mô hình nuôi yến nhân tạo được nhân rộng, vì vậy việc tìm mua yến cũng dễ dàng hơn và giá cá cũng phải chăng hơn so với loại yến sào tự nhiên.
Yến sào chứa nhiều dưỡng chất và nhiều lợi ích cho sức khỏe, có các chất vi lượng và đa lượng, trong tổ yến có 31 nguyên tố vi lượng như sắt, đồng, kẽm, canxi,... một số loại đường tốt cho cơ thể và 18 loại axit amin bao gồm: Phenylalanine, Glycine, Cysteine, Alanine, Methionine, Sialic, Arginine, Methionine, Leucine, Acid Glutamic, Histidine, Tyrosine, Valine, Isoleucine, Proline, Aspartic, Serine, Threonine., các vi chất như Brom, Magan...trong đó nổi bật như:
Tổ yến trắng còn được gọi là bạch yến, là loại yến sào chiếm 90% sản lượng ở trên thị trường, yến trắng có màu trắng hay trắng ngà, là loại yến có giá thành rẻ hơn so với yến huyết và hồng yến.
Tổ yến được làm ra từ nước bọt của chim yến kết thành. Đây là một loài chim cỡ nhỏ, sống chủ yếu trên các vách đá dựng đứng, hoặc các hang động ở các vùng núi cao hay biển đảo. Tuy nhiên, yến trắng này hiện nay được nuôi trong các nhà chuyên dụng rất nhiều, nên số lượng khai thác được nhiều hơn so với loại sống tự nhiên nên giá cũng mềm hơn.
Sau khi được thu hoạch, tổ yến được sử dụng trong nhiều món ăn và là một nguyên liệu quý trong y học truyền thống, được cho là có tác dụng bồi bổ sức khỏe.
Tổ yến trắng có 3 loại chính:
1. Tổ yến trắng tinh chế
2. Tổ yến trắng rút lông
3. Tổ yến trắng thô
Yến cam hay còn được gọi là yến hồng hay hồng yến, thuộc dòng yến quý hiếm. Yến cam có màu sắc nổi bật, thường có màu cam hoặc hồng phớt, khác với yến trắng ( bạch yến), loại yến này khá phổ biến.
Yến cam có thể có nhiều màu sắc từ màu cam, màu vàng, màu hồng và đôi khi có màu giống lòng đỏ trứng gà. Lý do yến cam có màu sắc đặc biệt và thay đổi như vậy tùy thuộc vào quá trình lên men của nước bọt chim yến và yếu tố môi trường.
Ngoài giá trị dinh dưỡng, yến cam còn được coi là một mặt hàng cao cấp, với giá thành cao do quá trình thu hoạch khá phức tạp. Nó thường có ở những đảo xa, số lượng ít. Quá trình thu hoạch cũng khó khăn và vất vả. Vì vậy, đó cũng chính là lý do yến cam có giá trị cao hơn và giá thành cao hơn yến trắng rất nhiều.
Yến cam thường được sử dụng làm quà biếu trong các dịp đặc biệt hoặc dùng để chăm sóc sức khỏe.
Yến huyết là loại yến có màu đỏ nên cũng có tên gọi là yến đỏ, là loại yến quý hiếm. Những tổ yến này thường được tìm thấy ở các vách đá cao hay ở hang động ở biển đảo, Yến huyết được tìm thấy lần đầu tiên ở khu vực Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Ngày trước, người ta cho rằng sỡ dĩ tổ yến huyết có màu đỏ là do máu trộn lẫn với nước bọt của chim yến khi nó xây tổ.
Vậy nhưng, thực chất yến huyết có màu đỏ hoàn toàn không phải do máu. Màu đỏ yến huyết hay màu sắc của các loại tổ yến tự nhiên thường là do môi trường yến sinh sống và làm tổ. Theo nghiên cứu, các nhà khoa học chỉ ra rằng tổ yến màu đỏ do thiên nhiên tác động, quá trình lên men, oxy hóa của nước bọt chim yến khi tiếp xúc với môi trường xung quanh.
Tổ yến không mỗi chỉ có màu đỏ mà nó còn có màu trắng, màu hồng,...Với quá trình lên men tự nhiên vì vậy thành phần dinh dưỡng của yến huyết cao hơn so với các loại yến trắng thông thường.
Tổ yến hiện nay theo màu sắc có thể được chia làm 3 loại chính:
Trong 3 loại tổ yến này, sản lượng tổ yến trắng hay bạch yến là cao nhất chiếm tới 90% sản lượng trên thị trường, nên giá thành cũng rất hợp lý.
Còn yến huyết và hồng yến chỉ chiếm 10%, vì tổ yến huyết thường được chim yến xây dựng ở cách núi cao, và khai thác cũng hạn chế 1 năm/ lần.
Cụ thể hơn, thành phần sắt của yến huyết là cao nhất, ngoài ra các chất dinh dưỡng khác cũng cao hơn, sản lượng ít hơn, khó khai thác hơn so với 2 loại trên. Nên cũng dễ hiểu vì sao nó lại quý hiếm và giá cao như vậy.
Mặc dù biết yến sào có nhiều công dụng đối với sức khỏe, tuy nhiên không nên lạm ăn quá nhiều, Yến sào mang lại lợi ích tốt nhất khi ăn đúng cách và liều lượng phù hợp.
Liều lượng sử dụng yến sào còn phụ thuộc vào độ tuổi và tình trạng sức khỏe:
Lưu ý:
Ngoài ra, nếu bạn có vấn đề về sức khỏe, bạn nên được bác sĩ tư vấn, để bổ sung yến sào đúng liều lượng và mang lại hiệu quả tốt nhất.
Dưới đây là những lưu ý khi sử dụng yến sào mà bạn cần nắm rõ:
1. Khi sơ chế yến sào
Sơ chế yến sào rất đơn giản, bạn chỉ cần lưu ý:
2. Khi nấu yến sào
3. Khi bảo quản yến sào
Yến sào có hạn sử dụng khác nhau, vì vậy, cần lưu trữ nó ở nơi khô ráo, thoáng mát và tránh ánh nắng trực tiếp, không nên bảo quản yến sào ở nơi quá kín sẽ dễ làm yến bị hư. Đồng thời, nên kiểm tra thường xuyên để đảm bảo không có hiện tượng mốc hay hư hỏng.
Để bảo quản yến được lâu bạn có thể:
Hạt sen là một thực phẩm rất có lợi cho giấc ngủ, giảm căng thẳng...bạn có thể kết hợp hạt sen cùng yến và gừng để tạo ra món ăn thơm ngon và bổ dưỡng.
Nguyên liệu:
Cách làm yến chưng gừng và mật ong:
Thời gian của yến chưng còn tùy thuộc vào cách bảo quản cũng như món yến bạn làm, nếu bảo quản sai cách thì không để được lâu, thậm chí còn có thể làm hỏng món yến hay hao hụt dưỡng chất.
Tốt nhất thì bạn chỉ nên chưng đủ số lượng dùng trong ngày, còn nếu bạn là người bận rộn, muốn chưng dùng cho cả tuần thì bạn cũng có thể chưng yến, sau đó cho vào hũ thủy tinh đậy nắp kín, cho vào ngăn mát tủ lạnh, có thể bảo quản được trong 7 ngày.
Bảo quản yến sào thông thường bạn có thể lưu ý:
Ngoài ra đối với phần yến chưa dùng tới bạn có thể:
Bạch yến, hồng yến và huyết yến đều là những loại yến sào có lợi cho sức khỏe, huyết yến là loại yến tốt nhất, tiếp đó đến hồng yến cuối cùng là bạch yến, Bạch yến được rất nhiều người ưa thích nhờ giá thành phải chăng, dễ dàng mua...
Bạn hãy bổ sung yến sào đúng cách và liều lượng phù hợp với nhu cầu bản thân để phát huy tác dụng của yến tốt nhất nhé!